Καρκίνος Δέρματος

Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του δέρματος;

Ο καρκίνος του δέρματος είναι εξαιρετικά συχνός. Μόνο στις ΗΠΑ περισσότερο από 1.000.000 άτομα εμφανίζουν κάθε χρόνο δερματικούς καρκίνους. Ο καρκίνος του δέρματος διακρίνεται σε τρεις βασικές κατηγορίες: το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, το πλακώδες (ή ακανθοκυτταρικό) καρκίνωμα και το μελάνωμα. Το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα προέρχονται από τα δομικά κύτταρα της εξωτερικής στιβάδας του δέρματος, της επιδερμίδας. Το μελάνωμα προέρχεται από τα μελανοκύτταρα, τα κύτταρα δηλαδή που παράγουν την μελανίνη, τη χρωστική που δίνει το χρώμα στο δέρμα. Το βασικοκυττατικό καρκίνωμα αναπτύσσεται αργά και σχεδόν ποτέ δεν δίνει μεταστάσεις. Το πλακώδες καρκίνωμα είναι πιο επιθετικό και πιο πιθανό να εξαπλωθεί, αλλά ο πιο επιθετικός τύπος από τους τρεις τύπους είναι το μελάνωμα, που μεθίσταται συχνά σε απομακρυσμένα όργανα. Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα είναι ο συχνότερος καρκίνος που παρατηρείται σε άτομα της λευκής φυλής. Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, αφορά στο 20% των καρκίνων του δέρματος ενώ το μελάνωμα είναι σπανιότερη νόσος αλλά και η σοβαρότερη δερματική κακοήθεια. Στο μελάνωμα οφείλεται το 80% των περιστατικών θανάτων από καρκίνο του δέρματος.

Ποιοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από καρκίνο του δέρματος;

Η συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων καρκίνου δέρματος προκαλείται από την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Ιδιαιτέρως επιβαρυντική φαίνεται να είναι η συνολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία κατά την παιδική ηλικία. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν επίσης το ανοιχτόχρωμο δέρμα, το σολάριουμ και η ανοσοκαταστολή (π.χ. από φάρμακα ή HIV).

Υπάρχει προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του δέρματος;

Η προσεκτική εξέταση του δέρματος από τον ασθενή ή το δερματολόγο είναι το πρώτο και βασικότερο βήμα για τη διάγνωση του καρκίνου δέρματος. Δυνατότητα καλύτερης επισκόπησης μιας δερματικής αλλοίωσης προσφέρει το δερματοσκόπιο, που μπορεί να αυξήσει οπτικά το μέγεθος της, στο δεκαπλάσιο τουλάχιστον. Όλες οι δερματολογικές βλάβες του ασθενούς πρέπει αφού διαπιστωθούν να παρακολουθούνται στενά για αλλαγές στην εμφάνιση τους και επί ύποπτων σημείων να αφαιρούνται για ιστολογική εξέταση. Το ίδιο ισχύει και για νέες δερματικές βλάβες που δεν επουλώνονται ή παρουσιάζουν κάποιο από τα προαναφερθέντα ύποπτα χαρακτηριστικά.

Υπάρχουν συμπτώματα ενδεικτικά του καρκίνου του δέρματος;

Ο καρκίνος του δέρματος γίνεται εύκολα αντιληπτός, γιατί οι δερματικές κακοήθεις βλάβες είναι ορατές. Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα εμφανίζεται συνήθως σε περιοχές εκτεθειμένες στην ηλιακή ακτινοβολία, όπως το πρόσωπο και τα πτερύγια των αυτιών. Τα συνήθη χαρακτηριστικά του είναι η συμπαγής μορφή, η λεία επιφάνεια και το ερυθρό χρώμα, ενώ συχνά εμφανίζει εξέλκωση με αδυναμία επούλωσης. Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα εντοπίζεται συνήθως στο κεφάλι και στα άκρα και χαρακτηρίζεται συνήθως από ένα σκληρό εξόγκωμα, ευαίσθητο στην ψηλάφηση που μπορεί να αιμορραγεί. Το μελάνωμα εμφανίζεται με τη μορφή μιας νέας ελιάς ή με αλλαγή στα χαρακτηριστικά μιας προϋπάρχουσας ελιάς (αλλαγή στο μέγεθος, στο σχήμα, στο χρώμα, αιμορραγία, πόνος, κνησμός). Συνήθεις θέσεις εντόπισης είναι ο κορμός (πλάτη, θώρακας), τα άκρα και το πρόσωπο.

Πως τίθεται η διάγνωση του καρκίνου του δέρματος;

Για να τεθεί η διάγνωση της νόσου, πρέπει να γίνει βιοψία και ιστολογική εξέταση τμήματος από την ύποπτη περιοχή του δέρματος.

Ποιες είναι σήμερα οι διαθέσιμες θεραπείες;

Η ριζική θεραπεία του καρκίνου δέρματος είναι απολύτως εφικτή με τη χειρουργική αφαίρεση της βλάβης εφόσον η νόσος δεν έχει επεκταθεί, γι’ αυτό και είναι απαραίτητη η έγκαιρη διάγνωση. Σε περιπτώσεις μεταστατικής νόσου θεραπευτικές επιλογές αποτελούν η ανοσοθεραπεία, οι νεότερες βιολογικές θεραπείες και η χημειοθεραπεία που μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την επιβίωση των ασθενών.