Καρκίνος Πνεύμονα

Ποιοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από καρκίνο του πνεύμονα;

Υπάρχουν συμπτώματα ενδεικτικά του καρκίνου του πνεύμονα;

Ο καρκίνος του πνεύμονα ειδικά στα αρχικά στάδια εμφανίζει μη ειδικά ή και καθόλου συμπτώματα γεγονός που καθυστερεί αρκετές φορές τη διάγνωση του. Στις περιπτώσεις που υπάρχουν συμπτώματα, αυτά μπορεί να είναι βήχας πού δεν υποχωρεί ή επιδεινώνεται, δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή), αιμόπτυση (αποβολή αίματος με το βήχα ή και τα πτύελα), βράγχος φωνής, πόνος στο θώρακα, ανορεξία, ανεξήγητη απώλεια βάρους, υποτροπιάζουσες λοιμώξεις αναπνευστικού, αίσθημα αδυναμίας και καταβολής.

Συμπτώματα προκαλούνται και από την επέκταση του καρκίνου σε άλλα όργανα με τη μορφή μεταστάσεων. Έτσι μπορεί να εμφανιστεί κεφαλαλγία, ναυτία, έμετοι, επιληπτικές κρίσεις, ζάλη ή και υπνηλία σε προσβολή του εγκεφάλου, διάχυτα άλγη σε προσβολή των οστών καθώς και διόγκωση λεμφαδένων.
Κάποιες φορές μπορεί να εμφανίζεται με καταστάσεις όπως θρομβώσεις (πχ. σε κάποιο άκρο) ή εμβολές (πχ. πνευμονική εμβολή) λόγω υπερπηκτικότητας, νευρολογικές διαταραχές από πίεση νεύρων ή και εργαστηριακές διαταραχές, όπως αναιμία, υπονατριαιμία ή υπερασβεστιαιμία.

Σε ποιες εξετάσεις υποβάλλεται ένας ασθενής με υποψία καρκίνου του πνεύμονα;

Εκτός από την κλινική εξέταση του ασθενούς, χρειάζεται συνήθως ένας συνδυασμός εξετάσεων, που περιλαμβάνουν την απλή ακτινογραφία και την αξονική τομογραφία θώρακος, καθώς και τη βρογχοσκόπηση.

Πως τίθεται η διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα;

Μετά τη διάγνωση, τις περισσότερες φορές χρειάζεται περαιτέρω απεικονιστικός έλεγχος για τον καθορισμό του σταδίου της νόσου με ορισμένες από τις παρακάτω εξετάσεις: αξονική τομογραφία εγκεφάλου και κοιλίας, σπινθηρογράφημα οστών, μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου ή PET-CT Scan.

Μετά τη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα τι ακολουθεί;

Μετά τη διάγνωση, τις περισσότερες φορές χρειάζεται περαιτέρω απεικονιστικός έλεγχος για τον καθορισμό του σταδίου της νόσου με ορισμένες από τις παρακάτω εξετάσεις: αξονική τομογραφία εγκεφάλου και κοιλίας, σπινθηρογράφημα οστών, μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου ή PET-CT Scan.

Μοριακός έλεγχος

Οι εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών στη μοριακή βιολογία και στη γενετική έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών και στην ενσωμάτωσή τους στη θεραπευτική του καρκίνου του πνεύμονα. Σε ορισμένες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα έχει φανεί ότι τα καρκινικά κύτταρα φέρουν οδηγές μεταλλάξεις (driver mutations). Συχνότερα πρόκειται για ασθενείς με αδενοκαρκινώματα (πρόκεται για μία κατηγορία μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα), και συνήθως μη καπνιστές, και γυναίκες. Οι ασθενείς αυτοί ωφελούνται από χορήγηση στοχευμένων θεραπειών. Επομένως, σε ορισμένες περιπτώσεις ενδείκνυται μετά τη παθολογοανατομική εξέταση της βιοψίας να γίνει περαιτέρω μοριακός έλεγχος από το ιστολογικό υλικό.

Ποιές είναι σήμερα οι διαθέσιμες θεραπείες;

Οι εξελίξεις στη θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα τα τελευταία χρόνια είναι ραγδαίες και έχουν βελτιώσει εντυπωσιακά την πρόγνωση των ασθενών. Οι διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν το χειρουργείο, τη χημειοθεραπεία, την ακτινοθεραπεία, τις στοχευμένες (targeted) θεραπείες και την ανοσοθεραπεία.

Όλοι οι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα λαμβάνουν την ίδια θεραπεία;

Η θεραπευτική προσέγγιση που ακολουθείται είναι εξατομικευμένη, δηλαδή διαφορετική για κάθε άτομο με καρκίνο του πνεύμονα και εξαρτάται από τον ιστολογικό τύπο του όγκου, την ύπαρξη ή μη συγκεκριμένων γονιδιακών μεταλλάξεων ή ανοσολογικών δεικτών, το στάδιο της νόσου καθώς και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ασθενούς.

Ποια είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών με αρχικό στάδιο καρκίνου του πνεύμονα;

Προοπτική ριζικής θεραπείας προσφέρει η χειρουργική εξαίρεση της νόσου και αφορά ασθενείς με καρκίνο σε πρώιμο στάδιο που η κατάσταση υγείας τους επιτρέπει να χειρουργηθούν. Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτείται πριν το χειρουργείο η χορήγηση χημειοθεραπείας, για να γίνει περιορισμός της τοπικής έκτασης της νόσου, που θα εξασφαλίσει ένα καλύτερο χειρουργικό αποτέλεσμα. Υπάρχουν περιπτώσεις ασθενών που και μετά το χειρουργείο συχνά χρειάζονται επικουρική (συμπληρωματική) χημειοθεραπεία.

Τι επιλογές υπάρχουν αν η νόσος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χειρουργικά;

Στις περιπτώσεις που η χειρουργική αντιμετώπιση δεν είναι δυνατή, θεραπευτικές επιλογές αποτελούν η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία (μέσω κλασικών ή ακτινοχειρουργικών τεχνικών), οι στοχευμένες θεραπείες και η ανοσοθεραπεία. Οι παραπάνω επιλογές μπορεί να γίνουν μεμονωμένα ή σε διάφορούς συνδυασμούς, καθώς η προσέγγιση κάθε ασθενούς είναι μοναδική και εξατομικευμένη.